KHẢ NĂNG SÁNG TẠO CỦA CÁ NHÂN, DOANH NGHIỆP SẼ NHƯ THẾ NÀO KHI SỬ DỤNG TRÍ TUYỆ NHÂN TẠO (AI)

Chủ nhật - 20/07/2025 00:01

Trong thời đại công nghệ phát triển quá nhanh, AI không chỉ là cỗ máy hỗ trợ tính toán, mà đã trở thành “bàn tay vô hình” góp phần định hình lại cách con người sáng tạo. Với doanh nghiệp và cá nhân, AI đang thách thức những giới hạn cũ, mở ra cơ hội sáng tạo vượt bậc nhưng đồng thời cũng đặt ra câu hỏi: Liệu sáng tạo có còn là đặc quyền thuần túy của con người khi AI ngày càng tiến bộ?

KHẢ NĂNG SÁNG TẠO CỦA CÁ NHÂN, DOANH NGHIỆP SẼ NHƯ THẾ NÀO KHI SỬ DỤNG TRÍ TUYỆ NHÂN TẠO (AI)

1. AI đồng hành hay "thủ phạm" làm mai một sự sáng tạo của chúng ta?

Con người không ngừng đổi mới để vượt qua giới hạn của chính mình. AI, trí tuệ nhân tạo, không phải là ngoại lệ. Nó là đỉnh cao của sự sáng tạo khoa học công nghệ, một công cụ mạnh mẽ được sinh ra từ trí óc con người, chứ không phải một thế lực ngoại lai nào đó đến để “h.ủ.y d.i.ệ.t” chúng ta.
Trí tuệ nhân tạo (AI) ngày nay không còn là một công nghệ xa lạ. Từ ChatGPT, MidJourney, Copilot cho đến Canva AI, AI đang từng bước thay đổi cách chúng ta làm việc, đặc biệt trong các lĩnh vực cần sáng tạo như: marketing, thiết kế, viết content, lập trình, âm nhạc,…
Tuy nhiên, chúng ta nên có câu hỏi: AI giúp tăng khả năng sáng tạo hay khiến con người chúng ta ngày càng thụ động và phụ thuộc? Câu trả lời không đơn giản là "có" hay "không", mà phụ thuộc vào cách doanh nghiệp và cá nhân áp dụng hay nói cách khác là ứng xử với AI.
Giống như mọi công nghệ khác, giá trị của AI nằm ở cách chúng ta sử dụng nó. Một chiếc smartphone trong tay người biết khai thác sẽ trở thành trung tâm điều hành cuộc sống: kết nối toàn cầu, xử lý công việc, sáng tạo nội dung, giao dịch tài chính, học hỏi không ngừng. Nhưng với kẻ chỉ biết cầm nó để lướt Facebook hay xem YouTube vô bổ, thì nó chẳng khác gì một món đồ chơi rẻ tiền. AI cũng tương tự. Người có kỹ năng, có tư duy sắc bén sẽ biết cách đặt câu hỏi đúng, đưa ra lệnh chuẩn, và xử lý kết quả một cách thông minh để phục vụ công việc và cuộc sống.

2. AI giúp mở rộng sự sáng tạo (Khi được dùng đúng cách)

a. Tăng tốc quy trình sáng tạo:

AI giúp rút ngắn đáng kể thời gian tìm kiếm ý tưởng, nghiên cứu dữ liệu, phát thảo nội dung hay thiết kế sơ bộ. Điều này giúp con người có nhiều thời gian hơn để tập trung cho các phần sáng tạo chiến lược. Ví dụ thực tế: Canva AI, Adobe Firefly cho phép tạo nhanh layout, hình ảnh mẫu. Thay vì tốn hàng giờ brainstorming, designer giờ chỉ cần vài phút để có 10 ý tưởng thử nghiệm.

b. Khơi gợi cảm hứng từ nguồn tham khảo phong phú:

AI có khả năng tổng hợp nhiều phong cách, xu hướng trên thế giới giúp cá nhân không bị bó hẹp trong khuôn mẫu tư duy của mình. Ví dụ thực tế: MidJourney, DALL·E cho phép tạo ra các concept hình ảnh chưa từng có, từ đó designer hoặc marketer phát triển thành sản phẩm độc quyền.

c. Giúp vượt qua bế tắc sáng tạo (creative block):

Khi bí ý tưởng, AI có thể đề xuất hướng đi mới, giúp người sáng tạo có thêm dữ liệu tham khảo để mở rộng tư duy.
Ví dụ thực tế: Copywriter sử dụng ChatGPT để gợi mở từ khóa, câu chuyện, cấu trúc nội dung, giúp tiết kiệm thời gian brainstorming.
Những người cho rằng AI làm suy giảm sáng tạo thường quên mất một chân lý: sáng tạo không phải là thứ tự nhiên mà có, cũng không phải là món quà trời ban mà ai cũng sở hữu vĩnh viễn. Nó là kết quả của sự tò mò, nỗ lực, và khả năng đối mặt với thử thách. Khi con người phát minh ra máy in, có kẻ từng lo sợ rằng sách vở in hàng loạt sẽ giết chết nghệ thuật viết tay. Khi máy ảnh ra đời, người ta bảo rằng hội họa sẽ chết. Nhưng thực tế thì sao? AI cũng vậy – nó không triệt tiêu sáng tạo, mà đặt ra thách thức để chúng ta sáng tạo theo cách mới mẻ hơn, nhanh hơn, và hiệu quả hơn.

3. AI có thể làm mai một sự sáng tạo (nếu lạm dụng)

a. Lười suy nghĩ, phụ thuộc AI:

Khi quá quen dùng AI để "nghĩ hộ", khả năng tự đặt câu hỏi, tự tìm lời giải của con người dần suy yếu.
Ví dụ thực tế: Một số doanh nghiệp nhỏ chỉ dùng AI để viết bài PR, chạy content marketing mà không đầu tư vào việc hiểu khách hàng, sáng tạo thông điệp khác biệt. Hệ quả: nội dung trở nên nhàm chán, giống hàng trăm đối thủ khác.
Ai có thể viết một kịch bản dài, nhưng để ra kịch bản đó cuối cùng hoàn hảo thì bạn phải biết đặt lệnh, phải biết tạo tư duy cốt lõi cho kịch bản một cách sáng tạo. A.i có thể viết một bài thơ, nhưng để bài thơ hay thì bạn phải chỉnh sửa câu từ. A.i có thể viết một bản nhạc, nhưng để một bản nhạc có hồn chắc chắn bạn phải viết lời cho nó hoặc chỉnh lý lời theo ý tứ của bạn, và hơn nữa, bạn phải am hiểu về 1 chút âm nhạc để đặt lệnh, A.i có thể truy xuất và đưa ra dữ liệu tài chính, nhưng chắc chắn rằng bạn phải hiểu về tư duy tài chính và kỹ năng lập lệnh đúng tiêu chuẩn tài chính cần truy xuất,..vv

b. Tư duy sáng tạo bị giới hạn trong khuôn mẫu AI:

AI vốn học từ dữ liệu cũ, nó khó tạo ra cái gì thật sự "chưa từng có". Nếu quá phụ thuộc AI, sáng tạo sẽ chỉ xoay quanh những gì đã tồn tại, không thể bứt phá.
Ví dụ thực tế: Nhiều nhãn hàng nước ngoài khi dùng AI để làm chiến dịch quảng cáo, sản phẩm đều bị giống nhau về hình ảnh, concept vì cùng khai thác dữ liệu cũ của AI.

4. Doanh Nghiệp và cá nhân nên làm gì để cân bằng (việc sử dụng AI)?

a. Xem AI là "trợ lý", không phải "chủ nhân ý tưởng":

AI giúp tăng tốc quá trình thu thập thông tin, gợi ý, và phân tích dữ liệu, nhưng ý tưởng thực sự đột phá vẫn cần đến tư duy, cảm xúc và sự thấu hiểu của con người. Chính con người mới là người đặt câu hỏi, tạo giá trị và định hướng tương lai, còn AI chỉ là công cụ đồng hành.

b. Kết hợp AI với hiểu biết sâu sắc về thị trường, con người:

Kết hợp AI với hiểu biết sâu sắc về thị trường và con người chính là chìa khóa giúp doanh nghiệp tạo ra giá trị khác biệt. AI mang lại khả năng phân tích dữ liệu nhanh chóng, phát hiện xu hướng tiềm ẩn, nhưng chính sự thấu hiểu con người, hành vi tiêu dùng và bối cảnh thị trường mới giúp doanh nghiệp biến dữ liệu thành quyết định đúng đắn. Khi công nghệ và trí tuệ con người đồng hành, doanh nghiệp không chỉ dự báo tốt hơn mà còn sáng tạo ra những giải pháp phù hợp, đón đầu nhu cầu thực tế.

AI không hiểu văn hoá, không có cảm xúc, không nắm tâm lý khách hàng sâu bằng con người. Đừng quên yếu tố con người khi dùng AI cho sáng tạo.

c. Đào tạo kỹ năng sáng tạo song hành cùng kỹ năng AI:

Trong môi trường làm việc hiện đại, đào tạo kỹ năng sáng tạo cần được triển khai song hành với kỹ năng sử dụng AI. Sáng tạo giúp con người nghĩ ra ý tưởng mới, còn AI giúp hiện thực hóa, tối ưu và mở rộng những ý tưởng đó nhanh hơn, hiệu quả hơn. Khi được kết hợp, hai kỹ năng này không chỉ giúp cá nhân và doanh nghiệp vượt qua giới hạn tư duy cũ, mà còn mở ra những cơ hội đổi mới mạnh mẽ, từ sản phẩm, dịch vụ đến mô hình kinh doanh. Con người sáng tạo cùng AI chính là “công thức kép” để dẫn đầu trong kỷ nguyên số.
AI đang mở ra kỷ nguyên sáng tạo mới với tốc độ và quy mô chưa từng có. Nhưng sáng tạo bền vững vẫn cần con người làm chủ. AI chỉ mạnh khi bạn có ý tưởng đủ sâu sắc để điều khiển nó.
Tương lai thuộc về những ai biết kết hợp trí tuệ nhân tạo với trí tuệ con người để không ngừng đổi mới và doanh nghiệp cũng không ngoại trừ.
Phải thừa nhận một cách rõ ràng rằng, mỗi bước tiến công nghệ đều đáng được ghi nhận, không phải vì nó hoàn hảo, mà vì nó thách thức chúng ta trở nên tốt hơn. AI không phải là kẻ thù của sự sáng tạo, mà là ngọn gió đẩy con thuyền của chúng ta tiến xa hơn. Vấn đề là bạn chọn đứng trên boong để lái nó, hay ngồi dưới khoang mà than vãn. Nếu chúng ta không thay đổi, không học hỏi, không cải tiến chính mình, thì sự h.ủ.y d.i.ệ.t không đến từ AI, mà từ chính sự ù lì, kém tư duy và tiến bộ của chúng ta. Trong thế giới mà mọi thứ đang tăng tốc, kẻ biết dùng AI sẽ bay cao như chim ưng, còn kẻ quay lưng lại với nó sẽ mãi là chú giun vùi đầu trong đất nhão mà thôi, và lúc đó, bạn sẽ tự h.ủ.y d.i.ệ.t chính mình giữa dòng chảy không ngừng của tiến bộ.

Như vậy, AI không làm giảm khả năng sáng tạo của con người mà đang định nghĩa lại sự sáng tạo này một cách mới mẻ hơn. Thời kỳ công nghệ phát triển vượt bậc và rất nhanh thì sáng tạo không còn đơn thuần “nghĩ ra cái mới” mà là việc biết kết hợp con người – dữ liệu – công nghệ để tạo nên giá trị đột phá. Doanh nghiệp và cá nhân nào biết tận dụng AI như một công cụ có “trí tuệ đồng hành”, khai phóng trí tưởng tượng và biến ý tưởng thành thực tế nhanh hơn, chính xác hơn, sẽ là những con người kiến tạo tương lai, những doanh nghiệp phát triển nhanh và mạnh mẽ.

AI không thay thế bạn nhưng bạn sẽ bị bỏ lại phá sau nếu không biết sáng tạo cùng AI.

VINACO.WORK ĐỒNG HÀNH CÙNG QUÝ DOANH NGHIỆP
Vinaco.Work – Vietnam Company Co Working
📍 Địa chỉ: 01 Cộng Hoà 3, Tân Thành, Tân Phú, TP.HCM
📧 Email: dangcaotuong1974@gmail.com
📱 Hotline: 0918 300 212
🌐 Website: www.vinaco.work

Tác giả bài viết: VINACO.WORK

Nguồn tin: Tham khảo Vinathis.com

Tags: Trí tuệ nhân tạo, AI, khả năng sáng tạo